جاذبه های گردشگری هند – قلعه سرخ هند؛ اثری دیگر از معمار تاج محل
قلعه سرخ هند (Red Fort) یکی از برجستهترین و معروفترین بناهای تاریخی در هند است که در دهلی نو واقع شده است. این قلعه که به عنوان نمادی از قدرت و ثروت امپراتوری مغول شناخته میشود، نه تنها به دلیل معماری زیبا و تاریخیاش مورد توجه قرار دارد، بلکه اهمیت فرهنگی و سیاسی ویژهای نیز در تاریخ هند دارد. از آنجا که معماران این اثر تاریخی با تاج محل (Taj Mahal) نیز مرتبط هستند، این دو بنا در کنار یکدیگر نمایانگر خلاقیت و هنر دوره مغول در هند هستند.
قلعه سرخ یا همان لعل قلعه یکی از جاهای دیدنی هند در شهر دهلی است که به دستور شاه جهان، زمانی که پایخت حکومت را از آگرا به دهلی تغییر داد، ساخته شد. این بنا نیز همچون تاج محل به معماری استاد احمد لاهوری ساخته شد و معماری آن ترکیبی از معماری مغولی و ساختار قصرهای ایرانی است. قلعه سرخ، بخشهای مختلفی همچون دروازه لاهور، دروازه دهلی، دروازه فیل، بازار سرپوشیده، باغ حیاتبخش، نهر بهشت، خاص محل، مسجد مروارید و دو موزه را در خود تشکیل شده است.
تاریخچه
- آغاز ساخت قلعه سرخ
ساخت قلعه سرخ در سال 1638 به دستور امپراتور شاهجهان آغاز شد و در سال 1648 به پایان رسید. این قلعه به عنوان مقر سلطنتی جدید برای شاهجهان و خانوادهاش طراحی شده بود و به عنوان مرکز حکومتی او در دهلی نو عمل میکرد. نام “قلعه سرخ” به دلیل استفاده از سنگهای قرمز در ساخت بنا به این اسم نامگذاری شده است.
اهمیت تاریخی
قلعه سرخ نه تنها یک محل زندگی سلطنتی بود، بلکه به عنوان یک مرکز اداری و نظامی نیز عمل میکرد. این قلعه شاهد وقایع مهمی در تاریخ هند، از جمله دوران استعمار بریتانیا و قیام 1857 علیه استعمارگران بوده است. در سال 1947، هنگام استقلال هندوستان، رهبرانی از جمله مهاتما گاندی در این مکان سخنرانیهای مهمی ایراد کردند و پرچم ملی هند برای نخستین بار در این قلعه به اهتزاز درآمد.
معماری و طراحی
سبک معماری
معماری قلعه سرخ، نمونهای از معماری مغولی است که به وضوح الهام گرفته از هنر اسلامی و هندویی است. این قلعه به دلیل دیوارهای بلند و قدرتمند، برجهای زینتی و محوطههای داخلی زیبا، از جمله باغها و حوضها، بسیار جذبکننده میباشد.
عناصر کلیدی طراحی
- دیوارها و درهای اصلی:
قلعه دارای دیوارهایی به ارتفاع 33 متر و درهایی با طراحی زیباست که شامل دروازه لاهور و دروازه دهلی است. - محوطه داخلی:
محوطه داخلی شامل چندین ساختمان است، از جمله دیوان آمار (Hall of Audience)، که مکانی برای نشستهای سلطنتی بود و دیوان خاص (Hall of Private Audience) که برای ملاقاتهای خصوصی استفاده میشد. - باغها و حوضها:
طراحی قلعه به نحوی است که باغها و حوضها در آن تعبیه شدهاند که نماد بهشت بر روی زمین را به تصویر میکشند.
- دیوارها و درهای اصلی:
جاذبههای گردشگری
قلعه سرخ یکی از جاذبههای اصلی گردشگری در دهلی نو است و هر ساله هزاران بازدیدکننده را به خود جلب میکند. برخی از جاذبههای قابل توجه شامل:
- دیوان عام و دیوان خاص:
این اتاقها با تزئینات داخلی فوقالعاده و معماری منحصر به فرد خود، نقطه عطفهای فرهنگی و تاریخی به حساب میآیند. - موزه قلعه سرخ:
این موزه تاریخ و فرهنگ هند را به نمایش میگذارد و شامل آثار هنری، سکهها و اشیاء تاریخی است. - نور و صدا:
نمایشهای نور و صدا در محوطه قلعه به زنده کردن تاریخ هند کمک میکند و تجربهای جذاب برای بازدیدکنندگان به ارمغان میآورد.
حفاظت و نگهداری
در سال 2007، قلعه سرخ به فهرست میراث جهانی یونسکو اضافه شد و از آن زمان تلاشهای زیادی برای حفظ و نگهداری این بنا صورت گرفته است. این تلاشها شامل مرمت و بازسازی آسیبدیدگیها و حفظ اصالت تاریخی بنا میشود.
نتیجهگیری...
قلعه سرخ هند، به عنوان یکی از بزرگترین آثار معماری مغول و نمادی از تاریخ و فرهنگ غنی هند، همواره در کانون توجهات قرار دارد.
با زیبایی و شکوه خود، این قلعه به عنوان یک جاذبه گردشگری بینظیر و نشانهای از تاریخ پر فراز و نشیب هند، ارزش دیدن و مطالعه کردن را دارد. شناخت این اثر، نه تنها ما را به معمارانی چون شاهجهان نزدیکتر میکند، بلکه به ما کمک میکند تا تاریخ بزرگ این سرزمین را بهتر درک کنیم. 🌏✨