
جاذبه های ازبکستان – میدان ریگستان
اگر بخواهیم ردپایی از ایران که در ازبکستان باقی ماندهاست را نام ببریم، بیشک باید به میدان ریگستان اشاره کنیم. میدان ریگستان قلب شهر سمرقند و از باشکوهترین جاهای دیدنی ازبکستان است. معماری ایرانی منحصربهفرد ساختمانهای اطراف این میدان، بعدها در بناهای مشهوری مثل تاج محل هندوستان، مسجد سنپترزبورگ روسیه و میدان نقش جهان اصفهان نیز استفاده شد.
سمرقند در قرنهای گذشته از مهمترین شهرهای شرق دنیا و بسیار پرهیاهو بوده و میدان ریگستان هم از این قاعده مستثنی نبوده و همیشه مکانی برای تجمع مردم برای خرید، برگزاری جشنهای عمومی بودهاست. یکی از مهمترین دلایلی که سمرقند در سال ۲۰۰۱ در فهرست میراث جهانی یونسکو ثبت شد؛ وجود این میدان و مدرسههای بینظیر اطرافش است. هر کدام از سه مدرسه معروف الغبیگ، شیردار و طلاکاری معماری خاص و بیهمتای خودش را دارد و ورودی هر سه آنها به سمت میدان ریگستان است.
میدان ریگستان مرکز شهر باستانی سمرقند در زمان پادشاهی سلسله تیموریان و میدانی عمومی بوده است که مردم برای شنیدن اعلامیههای سلطنتی در آن جمع میشدند. نام ریگستان به رودخانهای اشاره دارد که پیش از ساخت میدان، میخشکد و تنها ریگهای آن بجا میماند. هر ساله در این میدان جشنواره ترانههای خاوری برگزار میشود. در اطراف میدان مدرسه الغ بیگ، مدرسه شیردار و مسجد-مدرسه طلاکاری قرار گرفتهاند.
تاریخچه
میدان ریگستان در قرن ۱۵ و ۱۶ میلادی ساخته شده و به عنوان مرکز آموزشی و مذهبی شهر عمل کرده است. نام “ریگستان” به معنای “زمین ریگ” یا “زمین شن” است و به دلیل استفاده از سنگ های رنگی و شن در ساخت آن به این نام شهرت یافته است. 🌾🏜
سازهها
میدان ریگستان از سه بنا اصلی تشکیل شده است:
مدرسه اُلوغ بیک: این مدرسه در قرن ۱۵ میلادی توسط شاهرخ، نوهی تیمور لنگ، تأسیس شد. معماری آن از زیبایی خاصی برخوردار است و دارای الگوهای تزئینی بینظیری است. 📚🔍
مدرسه شیردور: این مدرسه در قرن ۱۷ میلادی ساخته شده و از جمله معماریهای زیبا و پیچیدهی سمرقند محسوب میشود. این بنا دارای کاشیکاریهای رنگی و پیکرههای هنری جذاب است. 🦁🎨
مدرسه تِلَکَری: این مدرسه نیز یکی دیگر از بناهای مهم ریگستان است که به سبک معماری مکتب سمرقند ساخته شده و دارای تزئینات خیرهکنندهای است. 🎭🏛
جاذبهها و گردشگری
میدان ریگستان مکانی محبوب برای گردشگران است و هر ساله هزاران بازدیدکننده را به خود جذب میکند. زیباییهای معماری و تاریخی این میدان، آن را به یکی از نمادهای فرهنگی ازبکستان تبدیل کرده است. 📸🌍
میدان ریگستان نمایانگر هنر، علم و فرهنگ در دوران تیموری است و به دلیل زیباییهایش در فهرست میراث جهانی یونسکو قرار دارد. این مکان نهتنها یک جاذبه گردشگری مهم بلکه نشانهای از تاریخ و اصالت فرهنگی ازبکستان است. 🏆🌟